Pravoslavni vjernici danas slave uskrsnuće Hristovo – Vaskrs, pozdravljajući se tradicionalnim pozdravom “Hristos voskrese, vaistinu voskrese”.
Vaskrs je najveći hrišćanski praznik. Toga dana je Isus Hristos vaskrsao iz mrtvih, pobijedio smrt i svim ljudima, od Adama i Eve do zadnjeg čovjeka na Zemlji, darivao vječni život. Vaskrs je pokretni praznik, koji najranije može biti 4. aprila, a najkasnije 8. maja, računato po novom, gregorijanskom kalendaru.
Vaskrsenje se slavi tri dana, hrišćani se pozdravljaju sa: „Hristos voskrese“, a odgovaraju „Vaistinu voskrese“. Tako se pozdravlja do Spasovdana, četrdesetog dana od Vaskrsa. Veliki petak, Velika subota i Vaskrs, koji je uvek u nedjelju, najznačajniji su dani u crkvenom kalendaru.
Običaj je da i oni koji rijetko odlaze u crkvu, u te dane odu u hram i pomole se za duše svojih predaka i zdravlje svojih potomaka.
Po završetku jutarnje liturgije počinje vrijeme mrsa i vaskršnje gozbe. Vaskršnji ručak počinje u vrijeme kad je običnim danima vreme za doručak. Ručak se obavlja u porodičnom krugu.
Kad se dođe iz crkve kući, svi se ukućani međusobno pozdravljaju vaskršnjim pozdravom i ljube.
Domaćin onda pali svijeću, uzima kadionicu i tamjan, okadi sve ukućane i naglas čita „Oče naš“.
Nakon zajedničke molitve, ponovo, jedni drugima čestitaju Vaskrs i sjedaju za svečano postavljenu trpezu. Na stolu stoji ukrašena činija sa ofarbanim jajima. Domaćin prvi uzima jedno jaje, a za njim svi ukućani, i tada počinje tucanje.
Prilikom tucanja jaja izgovara se „Hristos Vaskrse“ i „Vaistinu Vaskrse“, a razbijeno jaje pripada onome čije ga je jaje razbilo.
Na Vaskrs se prvo jede kuhano vaskršnje jaje, a onda ostala jela. I gosti se prvo daruju farbanim jajima, pa se tek onda služe kafom, pićem, ručkom…
Nakon vaskršnjeg ručka nekad je bio običaj, a danas je to samo lijepa uspomena, da cijela porodica, svečano obučena, prošeta gradom i svrati na kafu i piće u neku gradsku kafanu.
Redakcija portala Visoko.co.ba svim pravoslavcima u Visokom i Bosni i Hercegovini od srca čestita Vaskrs – neka ovaj praznik donese mir, radost i ljubav svima!
Redakcija / Visoko.co.ba
